ULUSLARARASI 1972 DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME TÜZÜĞÜ |
BÖLÜM A-GENEL Kural 1 Uygulama (a) Bu kurallar, açık denizlerde ve açık denizlerle bağlantılı olan ve açık deniz gemilerinin seyredebileceği sularda bulunan gemilerin tümüne uygulanacaktır. (b) Bu kurallarda bulunan hiçbir hüküm, açık denizlerle bağlantılı olan ve açık deniz gemilerinin seyrettiği demir yerleri, limanlar, göller, iç su yolları için yetkili makamlarca yapılan özel kuralların çalışması ile çelişki halinde bulunmayacaktır. Bu gibi özel kurallar, olanağı nispetinde, bu Kurallara uyacaktır. (c) Bu Kurallarda bulunan hiçbir hüküm, herhangi bir Devletin Hükümeti tarafından savaş gemileri ya da konvoy halinde ilerleyen teknelere özgü ve istasyon ya da işaret ışıklan, şekilleri ya da düdük işaretleri, ya da filo halinde balık avlayan balıkçı teknelerine özgü ek istasyon, ya da işaret ışıklan, ya da şekilleri için konulan özel kuralların işleyişine müdahalede bulunmayacaktır. Bu ek istasyon ya da işaret ışıkları, şekilleri ya da düdük işaretleri, olanaklar elverdiğince, bu kurallar altında başka yerlere konulmasına yetki verilen ışık, şekil ya da işaretle karıştırılmayacak şekilde olacaktır. (d) Bu kuralların amacının gerçekleşmesi için Teşkilat tarafından trafik ayırım düzenleri benimsenebilir. (e) Özel bir şekilde veya özel bir amaç için inşa edilmiş olan bir teknenin fenerlerinin sayısı, yeri kapasitesi veya görünüş açılan veya şekilleri ile sesli işaret aletlerinin yeri veya nitelikleri bakımından bu kuralların hükümlerine uymadığının ilgili hükümetçe saptanmış olması halinde, teknenin özel faaliyetine müdahale etmeden böyle bir teknenin fenerlerinin sayısı, yeri, kapasitesi, görünüş mesafe veya açıları ile sesli işaret aletlerinin yerleri ve nitelikleri bakımından o tekne için Hükümeti bu kurallara mümkün olduğu kadar yakın olanını saptayacaktır. Kural 2 Sorumluluk (a) Bu kurallardaki hükümlerden hiçbiri, herhangi bir tekneyi veya sahibini, kaptanı veya gemi adamlarını, bu Kurallara uyma veya gemicilerin her zamanki görevlerinin veya özel durum ve koşulların gerektirdiği herhangi bir tedbirin alınması hususundaki ihmallerinin sonuçlarından kurtaramaz. (b) Bu kurallan yorumlarken ve uygularken ilgili teknelerin sınırlı oluşları hususu da dahil, ani bir tehlikeden kaçınırken bu kuralların hükümlerinden ayrılmayı gerektirebilecek olan hususlar dahil, ani seyir ve çatışmasının ve herhangi bir özel şartın tüm tehlikeleri gözönünde tutulacaktır. Kural 3 Genel Tanımlamalar Bu metin içinde aksine bir hüküm bulunmadıkça, bu Kuralların amacı için : (a) “Tekne” sözcüğü : Su üstünde kalkarak seyreden ve deniz uçaklan dahil, su üzerinde taşıma aracı olarak kullanılmakta olan veya kullanılmaya elverişli bulunan hertürlü deniz aracını içine alır. (b) “Kuvvetle yürütülen tekne” deyimi : Makine ile yürütülen herhangi bir tekne anlamına gelecektir. (c) “Yelkenli tekne” deyimi : Var olsa bile yürüten makinesinin kullanılmaması şartıyla, yelken ile seyreden bir tekne anlamına gelecektir. (d) “Balıkçılık yapan tekne” deyimi : Manevra kabiliyetini smırlayan, ağlar, oltalar, troller veya diğer avlanma araçlan ile balık avlayan bir tekne anlamma gelecek fakat manevra kabiliyetini kısıtlamayacak olan oltalar veya diğer avlanma araçları ile balık avlayan bir tekneyi kapsamıyacaktır. (e) “Deniz uçağı” sözcüğü : Su üstünde manevra yapmak üzere inşa edilmiş hertürlü hava aracını kapsar. (0 “Kumanda altında bulunmayan tekne” deyimi : Bazı istisnai şartlar sebebi ile bu kurallann gereğine uygun olarak manevra yapma gücü olmayan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma yeteneği bulunmayan bir tekne anlamına gelecektir. (g) “Manevra yapma kabiliyeti sınırlı tekne” deyimi : Yaptığı iş nedeniyle bu Kurallann gereğince uygun olarak manevra yapma gücü sınırlanan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma yeteneği olmayan bir tekne anlamına gelecektir. Manevra kabiliyeti sınırlı tekneler deyimi, sınırlı olmamak üzere aşağıda yazılı tekneleri içerecektir : (i) Bir seyir işareti, denizaltı kablosu veya boru hattının döşenmesi, çalışması veya toplanmasında bulunan bir tekne; (ii) Tarama, sörvey veya sualtı çalışmalan yapan bir tekne; (iii) Üzerinde yol bulunduğu halde ikmal yapan veya insan, kumanya veya yük aktaran bir tekne; (iv) Bir hava aracını denize indirme veya denizden alma işi ile uğraşan bir tekne; (v) Mayın temizleme işleri yapan bir tekne; (vi) Gerek yedekleyen ve gerekse yedeklenenin rotalanndan ayrılma yete-nekleri önemli bir şekilde kısıtlanan yedekleme işiyle uğraşan bir tekne. (h) “Su çekimi nedeniyle kısıtlı tekne” deyimi : Mevcut seyredilebilir sulann genişliği ve derinliği ile ilgili kendi draftının önemli ölçüde takib ettiği rotadan sapmasını önleyen kuvvetle yürütülen tekne anlamına gelecektir. (i) “Üzerinde yol bulunan” deyimi : Bir teknenin demirli olmadığı veya karaya bağlı bulunmadığı veya karaya otunnadığı anlamına gelecektir. (j) Bir teknenin “boyu” ve “eni” sözcükleri: 0 teknenin tam boyu ve en geniş eni anlamlarına gelecektir. (k) Teknelerden birinin diğeri tarafmdan gözle görülmesi halinde, teknelerin birbirlerini gördükleri varsayılacaktır. (1) “Kısıtlı görüş” deyimi: Görüşün sis, pus, kar yağışı, şiddetli yağmur fırtınası, kum fırtınası veya herhangi diğer benzeri bir sebeple kısıtlı oluşu anlamına gelecektir.
BÖLÜM B – MANEVRA VE SEYİR KURALLARI KISIM 1 – HER TÜRLÜ GÖRÜŞ KOŞULLARINDA TEKNELERİN YÖNETİMİ Kural 4 Uygulama Bu kısımdaki Kurallar her türlü görüş koşulunda uygulanır. Kural 5 Gözcülük İçinde bulunulan durum ve koşullarda, durumun ve çatışma tehlikesinin tamamen değerlendirilmesini sağlamak üzere, elde mevcut tüm uygun araçlann yanısıra her tekne her zaman tam bir gönne ve işitme gözcülüğü de yapacaktır. Kural 6 Emniyetli Hız Çatışmayı önlemek üzere, uygun ve etkili harekete geçebilmek ve içinde bulunulan durum ve koşulların gerektirdiği bir mesafede durdurulabilmesi için, her tekne her zaman emniyetli bir hızla ilerleyecektir. Emniyetli hız saptanırken aşağıda yazılı faktörler dikkate alınacaktır. (a) Tüm tekneler tarafından : (i) Görüş durumu; (ii) Balıkçı tekneleri veya diğer teknelerin bir araya toplanmış durumu dahil trafik yoğunluğu; (iii) Teknenin durdurulma mesafesine ve içinde bulunduğu koşullarda dönme kabiliyetine özel surette dikkat edilerek teknenin manevra yapabilme yeteneği, (iv) Sahil ışıkları ve kendi ışıklarının geceleyin geriye doğru yayılması gibi arka cephe ışıklarının varlığı; (v) Rüzgar, deniz ve akıntının durumu ve seyir tehlikelerinin yakınlığı; (vi) 0 yerde var olan su derinliği ile tekne su çekiminin ilişkisi; (b) Çalışır radarı olan tekneler için ek olarak : (i) Radar cihazının karakteri, yeterlilik ve sınırlılığı; (ii) Kullanılmakta olan radar mesafe ayarının zorunlu kıldığı kısıtlamalar; (iii)Denizin durumu, hava ve diğer müdahale kaynaklarının radar üzerindeki etkisi; (iv) Küçük tekneler buz ve diğer yüzer maddelerin yeterli bir radar mesafesinde, radar tarafından alınamaması durumu; (v) Radarda görülen teknelerin sayısı, bulundukları yer ve hareketleri; (vi) Yakın çevrede bulunan tekneler ve diğer maddelerin radar kullanılarak mesafesi saptanırken görüşün daha kesin olarak saptanmasına olanak bulunacağı; Kural 7 Çatışma Tehîikesi (a) Her tekne çatışma tehlikesi olup olmadığını saptamak için, içinde bulunduğu durum ve koşullara uygun olan elde mevcut araçların tümünü kullanacaktır. Herhangi bir tereddüt mevcut olduğu takdirde, böyle bir tehlike varsayılacaktır. (b) Radar varsa ve çalışıyorsa, çatışma tehlikesini önceden saptamak ve radarla ardarda mevki koymak veya buna benzer radar ekranında görülen cisimlerin usulüne uygun gözlemlerini yapmak üzere uzak mesafe taramalar da dahil radar cihazından gerekli şekilde faydalanılacaktır. (c) Varsayımlar, yetersiz bilgi, özellikle yetersiz radar bilgisi üzerine oturtulmayacaktır. (d) Çatışma tehlikesinin mevcut olup olmadığı saptanırken aşağıda yazılı hususlar dikkate alınacaktır : (i) Yaklaşan bir teknenin pusula kerterizinin farkedilir derecede değişmemesi halinde tehlike varsayılacaktır. (ii) Özellikle çok büyük bir tekneye veya yedek çekene veya yakın mesafede olan bir tekneye yaklaşırken farkedilir derecede kerteriz değişmesi görüldüğü durumlarda da çatışma tehlikesi bazen mevcut olabilir. Kural 8 Çatışmayı Önleme Hareketi (a) Olaym koşullan elverişli olduğu ve iyi gemicilik kurallarına uyularak yeterli bir süre içinde yapıldığı takdirde çatışmayı önlemek için girişilecek herhangi bir hareket olumlu olacaktır. (b) Olayın koşullan elverişli olduğu takdirde çatışmayı önlemek üzere yapılacak her rota ve/veya hız değişimi gözle veya radarla diğer bir teknenin çabucak görebileceği kadar büyük olacak ve birbiri ardından yapılacak küçük rota ve/veya hız değişimlerinden kaçınılacaktır. (c) Eğer manevra sahası varsa, yakın düşme durumundan sakınmak için sadece zamanında yapılmış rota değişikliği, oldukça önemli ve diğer yakın düşmelere sebep olmayan en etkili bir hareket olabilir. (d) Diğer bir tekne ile çatışmayı önlemek üzere girişilecek hareket, bu teknenin emniyetli bir mesafeden geçmesi ile sonuçlanacak harekettir. Hareketin etkili olup olmadığı diğer tekne tam olarak geçilinceye ve neta oluncaya kadar dikkatle kontrol edilecektir. (e) Çatışmayı önlemek veya durumu değerlendirmek için biraz daha zaman kazanmak üzere, bir tekne gerekiyorsa yüriitücü kuvvetlerini durdurarak veya geri çalıştırarak hızını azaltacak veya ilerleyişini durduracaktır. (0 (i) Bir başka geminin geçişini yada güvenli geçişini engellememesi bu kurallarla istenen gemi, durumunun şaıtlanna göre istendiğinde diğer geminin güvenli geçişine yetecek, yeterli deniz sahasına öncelikle kendi güvenlik tedbirlerini alarak izin verecek. (ii) Bir geminin geçiş veya güvenli geçişini engellememesi istenen gemi bu zorunluluktan kurtulamaz şayet bu yaklaşma diğer gemi ile çatışma riskini azaltıyorsa önlem alırken bu bölümdeki kuralların tümüne riayet edecektir. (iii) Geçişi engellenmeyen gemi bu bölümdeki kuralların tümüne uyacak ve gemilerin birbirlerine çatışma oluşturacak şekilde yaklaşmayacaklardır.
Kural 9 Dar Kanallar (a) Dar bir kanal veya geçit boyunca ilerleyen bir tekne geçit veya kanalın emin ve uygulayabildiği kadar, kendi sancak tarafındaki dış sınırına yakın seyredecektir. (b) Boyu 20 metreden az olan bir tekne veya yelkenli bir tekne dar bir kanal veya geçitte emniyetle seyreden bir tcknenin geçişine engcl olmayacaktır. (c) Balıkçılıkla uğraçan bir tekne dar bir kanal veya geçitte seyreden bir teknenin geçiçine engel olmayacaktır. (d) Bir dar kanal veya geçitte karşıdan karşıya geçen bir tekne, sadece böyle bir kanalın veya geçidin içinde emniyetle seyredebilecek bir teknenin geçişine engel olacaksa, bu geçişi yapmayacaktır. Karşıdan karşıya geçen teknenin niyetinden şiiphe eden bir tekne Kural 34(d) de beliı-lenen ses işaretini kullanabilir. (e) (i) Dar bir kanal veya geçitte, yetişen gemi, yetişilen gemiyi geçme niyeıini 34(c)(i) sayılı Kuralda belirtilen uygun ses işaretini vererek gösterirse yetişilen gemi emniyetli geçişe izin veren tedbirleri alırsa ancak o zaman geçiş yapılabilir. Mutabakata varıldığı taktirde, yetişilen gemi 34(c)(ii) sayılı Kuralda belirtilen uygun ses işaretini verecek, emniyetli geçişe izin vermek üzere harekete geçecektir. Şüpheli durumda, yetişilen gemi 34(d) sayılı Kuralda belirtilen ses işaretini verebilir. (ii) Bu Kural yetişen teknenin 13.ncü Kuralda belirtilen yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. (f) Araya giren bir engel sebebiyle diğer teknelerin görülmesinin engellendiği dar bir kanal veya bir geçitin bir dönüm yerine veya bir alanına yaklaşan bir tekne özel tedbir ve dikkatle seyredecek, 34(e) sayılı kuralda belirtilen uygun ses işaretini verecektir. (g) Olayın koşullan elverdiği takdirde, hiçbir tekne dar bir kanalda demirlemeyecektir.
Kural 10 Trafik Ayırım Düzenleri (a) Bu kural Teşkilat’ın kabul ettiği trafık aymm düzenlerine uygulanacaktır ve gemilerin diğer kurallarla saptanmış olan hiçbir sorumluluğunu kaldırmaz. (b) Trafık ayırım düzenleri kullanan bir tekne : (i) Uygun trafik şeridinde, o şeridin genel trafik akımı yönünde ilerleyecektir. (ii) Uygulanabildiği kadar trafik ayırım hattı veya ayırım bölgesinden açık bulunacaktır. (iii) Normal olarak, şeridin bitiminde trafik şeridine girecek veya çıkacaktır. Fakat her iki taraftan girer veya çıkarken genel trafık akım yönüne, uygulanabildiği kadar, küçük bir açı ile girip çıkacaktır. (c) Bir tekne mümkün olduğu kadar, trafik şeritlerinde karşıdan karşıya geçmekten kaçınacaktır. Fakat böyle bir geçiş zorunluluğunda olduğu zaman, geçişi uygulayabileceği kadar genel trafık akımı yönüne dik açıya en yakın bir açı ile yapacaktır. (d) (i) Bir gemi uygun trafık ayınm düzeni içindeki trafik şeridini güvenli olarak kullanabildiği sürece iç trafik bölgesini kullanmayacaktır. Bununla birlikte, uzunluğu 20 m.den küçük gemiler, yelkenli gemiler ve balıkçı gemileri dahili trafik bölgesini kullanabilirler. (ii) Alt paragraf (d) (i) ye rağmen bir gemi bir limana Deniz platformlarına veya yapılarına pilot istasyonlanna veya dahili trafîk bölgesinde inşa edilen diğer yerlere dahili trafık bölgesi içinde yer almak suretiyle ani kazayı önlemek için giriş-çıkış yapabilir. (e) Aşağıdaki durumlar hariç olmak üzere karşıdan karşıya geçen bir tekne ya da bir trafık şeridine giren ya da çıkan tekne dışında bir tekne, normal olarak ayırım bölgesine girmeyecek ve ayırım hattını geçmeyecektir. (i) Acil durumlarda, ani bir tehlikeden kaçınma durumunda; (ii) Bir ayırım bölgesi içinde balıkçılıkla uğraşıldığında. (f) Trafik ayırım düzeni sonlarına yakın alanlarda seyreden bir tekne özel bir dikkat gösterecektir. (g) Bir tekne bir trafik ayırım düzeni içinde veya bu düzenin sonlarına yakın alanlarda demirlemekten mümkün olduğu kadar kaçınacaktır. (h) Bir trafik ayırım düzenini kullanmayan bir tekne mümkiin olduğu kadar, uzak geçerek bu düzenden kaçınacaktır. (i) Balıkçılıkla uğraşan bir tekne bir trafık şeridini takibeden herhangi bir teknenin geçişini engellemeyecektir. (j) Boyu 20 metreden az olan bir tekne veya yelkenli bir tekne bir trafik şeridini takibeden herhangi bir kuvvetle yüriitiilen teknenin emniyetle geçişini engellemeyecektir. k) Manevra kabiliyeti sınırlı bir tekne bir trafık ayırma düzeni içinde seyir güvenliği için bakım tutum işleri yapıyorsa işin süresince bu Kuralı uygulamak zorunda olmayacaktır. 3) Manevra kabiliyeti sınırlı bir tekne bir trafık ayırma diizeni içinde denizaltı kablosu döşeme, hizmet verme ya da kaldırma işinde çalıştığı zaman, işin süresince, bu Kuralı uygulamak zorunda olmayacaktır.
KISIM II – BÎRBÎRİNÎ GÖREN TEKNELERİN DAVRANIŞLARI Kural 11 Uygulama Bu kısımda mevcut kurallar birbirini gören tekneler için uygulanır. Kural 12 Yelkenli tekneler (a) Çatışma tehlikesi mevcut olacak şekilde iki yelkenli tekne birbirine yaklaşıyorsa bu teknelerden biri aşağıda yazılı olan şekilde diğerinin yolundan çıkacaktır. (i) Rüzgarı farklı bordalardan kullanan teknelerden rüzgan iskeleden kullanan tekne diğerinin yolundan çıkacaktır. (ii) Her iki tekne de rüzgarı aynı taraftan kullanıyorsa rüzgar üstünde olan tekne rüzgar altında olan teknenin yolundan çıkacaktır.
(b) Bu kuralın amaçları için, ana yelkenli şiştiği taraf veya seren yelkenli bir teknede baştan kıça doğru olan en büyük yan yelkenin şiştiği tarafın aksi tarafı rüzgar üstü sayılacaktır. Kural 13 Yetişme (a) Bir tekneye yetişen diğer herhangi bir tekne bu Kuralların, Bölüm B Kısım 1 ve Kısım II’deki mevcut hükümlerine bakılmaksızın yetişilen teknenin yolundan çıkacaktır. (b) Herhangi bir tekneye, kemeresinin 22.5 derece (2 kerte) den daha fazla gerisindeki herhangi bir yönden yaklaşan bir tekne, yani yetişmekte olduğu tekneye göre, geceleyin o teknenin sadece pupa fenerini görüp borda fenerlerinden hiçbirini göremeyecek mevkide bulunan tekne “yetişen bir tekne” sayılacaktır. (c) Bir tekne diğer bir tekneyi yetişip geçtiği hususunda herhangi bir tereddüde düştüğü takdirde, kendini yetişen tekne sayarak buna göre hareket edecektir. (d) İki tekne arasındaki kerterizlerde sonraki herhangi bir değişim, yetişen tekneyi bu Kurallara göre, aykırı geçen bir tekne yapmayacak veya yetişilen tekne tam olarak geçilinceye ve neta oluncaya kadar, yetişen teknenin yükümlülüğünü kaldırmayacaktır.
Kural 14 Pruva Pruvaya Geliş Durumu (a) Kuvvetle yürütülen iki teknenin, çatışma tehlikesi söz konusu edilecek surette, birbirlerine karşı veya karçıya yakın birer rota ile yaklaşmaları halinde, bu teknelerden herbiri diğerinin iskelesinden geçmek üzere, rotasını sancağa değiştirecektir. (b) Bir teknenin diğerini pruvasında veya pruvasına yakın ve gece silyon fenerlerini bir doğnı üzerinde veya doğruya yakın bir halde ve/veya her iki borda fenerini birlikte gördüğü, gündüz ise, diğer tekneyi buna benzer bir durumda gördüğü zaman, yukardaki durumun mevcut olduğu varsayılacaktır. (c) Böyle bir durumun varlığından tereddüte düşen bir tekne bu durumun hakika-ten mevcut olduğunu varsayacak ve buna uygun olarak hareket edecektir.
Kural 15 Aykırı Geçiş Kuvvetle yürütülen iki teknenin çatıçma tehlikesi doğuracak şekilde birbirini aykm olarak geçmeleri halinde, diğer tekneyi sancak tarafından gören tekne onun yolundan çıkacak koşullar elverdiği takdirde diğerinin pruvasından geçmekten kaçınacaktır.
Kural 16 Yol Veren Teknenin Davranışı Diğer bir tekneye yol vermekle yükümlü olan tekne iyice neta olmak üzere, olanağı kadar erken ve belirgin manevra yapacaktır.
Kural 17 Yol Verilen Teknenin Davranışı (a) (i) İki tekneden biri diğerinin yolundan çıkmak zorunluluğunda bulunduğu yerlerde diğeri kendi rotasını ve hızını koruyacaktır. (ii) Bu kurallar uyarınca yol vermesi gereken teknenin uygun manevra yapmadığı göriilür görülmez, manevra yapmakla yükümlü olmayan tekne çatışmayı sadece kendi manevrası ile önlemek üzere harekete geçebilir. (b) Rotasını ve hızını muhafaza etmesi gereken tekne, herhangi bir sebepten dolayı, sadece yol vennesi gereken teknenin yapacağı manevra ile çatışmanm önüne geçilemeyecek kadar kendisini yakın bulursa, çatışmayı önlemeye yardımcı olacak en iyi hareketi yapacaktır. (c) Bir aykırı geçiş durumunda, diğer kuvvetle yürütülen bir tekne ile çatıçmayı önlemek üzere, bu Kuralın (a) (ii) sayılı alt paragrafı uyannca manevra yapan kuvvetle yürütülen bir tekne, olayın koşulları elverdiği takdirde, kendi iskele tarafmdan gördüğü bir tekne için rotasını iskelesine alarak değiştirmeyecektir. (d) Bu kural, yol vermesi gereken teknenin yol verme yükümlülüğünü kaldırmaz.
Kural 18 Tekneler Arasındaki Sorumluluklar 9, 10 ve 13 sayılı Kuralların aykın hükiimleri hariç : (a) Üzerinde yol bulunan kuvvetle yıirıitülen bir tekne : (i) Kumanda altında bulunmayan; (ii) Manevra yapma gücü kısıtlı olan; (iii) Balıkçılıkla uğraşan; (iv) Yelkenli, bir teknenin yolundan çıkacaktır. (b) Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne : (i) Kumanda altında bulunmayan; (ii) Manevra yapma gıicü kısıth olan; (iii)Balıkçılıkla uğraşan, diğer bir teknenin yolundan çıkacaktır. (c) Üzerinde yol bulunan balıkçılıkla uğraşan bir tekne olanağı kadar. (i) Kumanda altında bulunmayan; (ii) Manevra yapma gücü kısıtlı olan, bir teknenin yolundan çıkacaktır. (d) (i) Kumanda altında olmayan veya manevra yapma gıicü kısıtlı olan bir teknenin dışında hiçbir tekne, içinde bulunduğu koşulların elvermesi halinde, kendi su çekimi nedeniyle kısıtlı olan ve 28 nci kuraldaki içareti göstercn bir teknenin emniyetle geçişine engel olmayacaktır. (ii) Kendi su çekimi nedeniyle kısıtlı olan bir tekne özel durumunu gözönünde tutarak dikkatle seyredecektir. (e) Su üzerinde bulunan bir deniz uçağı, genellikle, bütün teknelerden tamamen neta bir halde bulunacak ve bunlann seyrini engellemekten kaçınacaktır. Çatışma tehlikesinin var olduğu koşullarda bu bölümdeki kurallara uyacaktır.
KISIM III – KISITLI GÖRÜŞ KOŞULLARINDA TEKNELERÎN DAVRANIŞLARI Kural 19 Kısıtlı Görüş Koşullarında Teknelerin Davranışları (a) Bu kural, görüş şartlan kısıtlı olan bir alanda veya böyle bir alana yakın yerlerde seyrederken birbirini görmeyen teknelere uygulanacaktır. (b) Her tekne, kısıtlı görüşün içinde bulunan durum ve koşullarına göre ayarlanacak olan emniyetli bir hızla ilerleyecektir. Kuvvetle yürütülen bir tekne, ani manevralar için makinelerini hazır bulunduracaktır. (c) Her tekne bu Bölümün 1 nci Kısmındaki Kuralları uygularken, kısıtlı görüşün içinde bulunulan durum ve koşullannı dikkate alacaktır. (d) Sadece radarla diğer bir teknenin varlığını anlayan bir tekne bir çatışma alanına girme halinin oluşup oluşmadığını ve/veya çatışma tehlikesinin bulunup, bulunmadığııu saptayacaktır. Böyle bir durumun mevcut olması halinde önleyici manevrayı zamanında yapacak, ancak, bu manevra bir rota değiştirilmesini gerektiriyorsa aşağıdaki hususlardan olanağı ölçüsünde kaçınılacaktır. (i) Yetişilen bir tekne hariç, kemere doğrultusunun ilersinde bulunan bir tekne için rotanın iskeleye alınması; (ii) Rotanın kemere doğrultusunda veya kemere doğrultusunun gerisinde olan bir tekneye doğru değiştirilmesi. (e) Çatışma tehlikesinin var olmadığının saptandığı haller hariç, kendi kemere doğrultusunun ön tarafında başka bir teknenin sis işaretini duyan veya kemere doğrultusu önünde bulunan bir tekne ile yakın düşme durumlarından kaçınamıyan bir tekne hızını rotasını koruyabileceği alt düzeye indirecektir. Böyle bir tekne çatışma tehlikesi geçinceye kadar üzerindeki bütün yolu kesecek ve her durumunda çok dikkatle seyir edecektir. BÖLÜM C – FENERLER VE ŞEKİLLER Kural 20 Uygulama (a) Bu bölümdeki kurallara, bütün hava koşullarında uyulacaktır. (b) Fenerlere ait Kurallar güneşin batışından doğuşuna kadar uygulanacak ve bu süre içersinde Kurallarda belirlenen fenerlerle karıştırılmayacak veya bunların görünüşlerini veya ayırıcı karakterlerini bozmayacak veya iyi bir gözcülük yapılmasını engellemeyecek olan fenerler dışında diğer hiç bir ışık gösterilmeyecektir. (c) Bu kurallarda belirtilen fenerler, taşındığı takdirde, kısıtlı görüşlerde güneşin doğuşundan batışına kadar da, gösterilecek ve gerekli görülen diğer bütün koşullarda da gösterilebileceklerdir. (d) Şekillerle ilgili kurallar gündüzleri uygulanacaktır. (e) Bu kurallarda belirlenen fenerler ve şekiller bu kuralların 1 sayılı Ekinin hükümlerine uygun olacaktır. Kural 21 Tanımlamalar (a) “Silyon feneri” deyimi : Teknenin baş-kıç orta hattı üzerine konulan, 225 derecelik bir ufuk yayı üzerinde kesiksiz bir ışık gösteren ve teknenin her iki tarafından tam pruvadan itibaren kemerenin 22.5 derece gerisine kadar ışık gösterecek surette yerleştirilmiş beyaz bir fener anlamına gelecektir. (b) “Borda fenerleri” deyimi : Herbiri 112.5 derecelik bir ufuk yayı üzerinde tam pruvadan kendi tarafındaki kemerenin 22.5 derece gerisine kadar kesiksiz bir ışık gösterecek surette yerleştirilmiş sancak tarafında, yeşil, iskele tarafında kırmızı fener anlamına gelecektir. Boyu 20 metreden kısa teknelerde, borda fenerleri teknenin baş-kıç orta hattı üzerinde bulunan bir fanus içinde birleşik olarak taşınabilir. (c) “Pupa feneri” deyimi : Olanağı kadar teknenin kıç tarafına yakın bir yere konulan, ufkun 135 derecelik bir yayı üzerinde kesiksiz beyaz bir ışık gösteren, tam kıçtan itibaren geminin her iki bordasında 67.5 derecelik bir ışık göstermek iizere yerleştirilmiş beyaz ıçık veren bir fener anlamına gelecektir. (d) “Yedekleme feneri” deyimi : Bu kuralın (c) paragrafında belirlenen “Pupa feneri” ile aynı nitelikte olan sarı ışık veren bir fener anlamına gelecektir. (e) “Her taraftan gönilür fener” deyimi : Ufkun 360 derecelik yayı üzerinde kesiksiz ışık gösteren bir fener anlamına gelecektir. (0 “Çakar fener” deyimi: Düzenli aralıklarla dakikada 120 veya daha fazla çakan bir fener anlamına gelecektir. Kural 22 Fenerlerin Görünüşü Bu kurallarda belirtilen fenerler, en az aşağıda yazılı mesafelerden görünebilmeleri için, bu Kuralların 1 inci ekinin 8 inci kısmında belirlenen şiddette olacaklardır. (a) Boylan 50 metre veya daha fazla olan tekneler : – 6 milden görünür silyon feneri; – 3 milden görünür borda feneri; – 3 milden görünür pupa feneri; 3 milden görüniir yedekleme feneri; – 3 milden ve her yönden göriinür beyaz, kırmızı, yeşil veya san fener. (b) Boylan 12 metre veya daha fazla olan fakat 50 metreden az nlan tekneler : – 5 milden görünür silyon feneri; ancak boyları 20 metreden az olan teknelerde 3 milden görünür olacaktır. – 2 milden görünür borda feneri; – 2 milden görünür pupa feneri; – 2 milden görünür yedekleme feneri; – 2 milden ve her yönden görünür beyaz, kırmızı, yeşil veya san fener. (c) Boyu 12 metreden az olan tekneler : – 2 milden görünür silyon feneri; – 1 milden görünür borda feneri; – 2 milden görünür pupa feneri; – 2 milden görünür yedekleme feneri; – 2 milden ve her yönden görünür, beyaz, kırmızı, yeşil veya san fener. (d) Kolay görülemeyen, kısmen batık tekneler yada cisimler yedeklendiğinde: – 3 milden her yönden görünür beyaz bir fener. Kural 23 Üzerinde yol bulunan Kuvvetle Yürütülen Tekneler (a) Kuvvetle yürütülen bir tekne üzerinde yol olduğu zaman: (i) Baş tarafta bir silyon feneri; (ii) Boyları 50 metreden daha kısa olan bir teknenin gösterme yükümlülüğü bulunmaması hali hariç, kıç tarafa doğru ve baş taraftakinin yukarsında ikinci bir silyon feneri; (iii) Borda fenerleri; (iv) Bir pupa feneri. (b) Bir hava-yastıklı tekne su üzerinde kalkarak çalıştığı zaman, bu kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerlere ek olarak, ufkun her tarafından görülen, san renkte çakar bir fener taşıyacaktır. (C) (i) Boyu 12 metreden kiiçük olan kuvvetle yüriitülen bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler yerine her yönden görünür bir beyaz fener ve borda fenerleri gösterebilir. (ii) Azami hızı 7 deniz milini geçmeyen, boyu 7 mereden küçük kuvvetle yürütülen bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerlerin yerine her yönden görünür bir beyaz fener ve uygulanabildiği takdirde aynı zamanda borda fenerlerini de gösterebilir. (iii)Boyu 12 metreden küçük olan ve kuvvetle yürütülen bir teknede silyon fenerinin ya da her yönden görünür beyaz bir fenerin baş-kıç doğrultusu üzerinde gösterilmesi, bu doğrultu üzerinde fener donatılmasının pratik bulunmaması dolayısıyle sağlanamadığı takdirde bu fenerler orta hat dışında gösterilebilir. Ancak, bu takdirde borda fenerleri kombine olarak bir fener halinde ve baş-kıç orta doğrultusu üzerinde, ya da silyon, yahut her yönden göninür beyaz fenerle mümkün olduğu kadar aynı baş-kıç doğrultusunda gösterilecektir.
Kural 24 Çekerek ve iterek yedekleme (a) Kuvvetle yürütülen bir tekne yedeklerken : (i) Kural 23(a)(i) ya da (a)(ii) de belirtilen fener yerine dikey bir doğru iizerinde, iki silyon feneri gösterecektir. Yedekleyen bir teknenin kıçından yedeklenenin kıç sonuna kadar olan mesafenin 200 metreden fazla olması halinde dikey bir doğru üzerinde üç adet adı geçen fenerleri gösterecektir. (ii) Borda fenerleri; (iii)Bir pupa feneri; (iv) Pupa feneri üzerinde, dikey bir doğru üzerinde bir yedekleme feneri; (v) Yedek boyu 200 metreden fazla olduğu zaman, en iyi görülebilecek bir yerinde eçkenar dörtgen (mayın) şekli, gösterecektir. (b) İtcn tekne ile ileri itilen tekne birleşik tek bir tekne gibi birbirlerine sıkıca bağlı iseler, bunlara, kuvvetle yürütülen bir tekne gözüyle bakılacak ve bu tekneler 23 ncü kuralda belirtilen fenerleri göstereceklerdir. (c) Birlcşik tek bir tekne hali hariç, kuvvetle yürütülen bir tekne diğer bir tekneyi ileri itiyor veya bordasında yedekliyorsa : (i) Kural 23(a)(i) yada (a) (ii)’de belirtilen fenerin yerine baç tarafta dikey bir doğru üzcrinde iki silyon fenerini; (ii) Borda teııerlerini; (iii) Bir pupa fenerini. gösterecektir. (d) Bu Kuralın (a) ya da (c) paragraflarının uygulanacağı kuvvetle yiirntıilen bir tekne, aynı zamanda Kural 23(a)(ii) hükümlcrini dc ııygıılayacaktır. (e) Bu Kuralın (g) paragrat’ında belirtilenin dıçında ycdeklcnen bir tekne ya da (i) Borda fenerlerini; (ii) Bir pupa fenerini; (iii) Yedek boyunun 200 metreden fazla olması halinde, en iyi görülebilccek yerinde bir eşkenar dörtgen şekli, gösterecektir. (f) Sayıları belirsiz tekneler : Bir grup halindc, bordada yedcklcndiği vcya itildiği z.aman tek bir tekne gibi fener göstereceklerdir. (i) Birleşik bir birimin parçası olmadığı zaman ileri itilerek, yürütülen bir tekne başucunda borda fenerlerini gösterecektir. (ii) Diğer bir teknenin bordasında yedcklenen bir teknc pupa fenerini ve başucunda borda fenerini gösterecektir. (g) Kolay göriilemiyen, kısmen batık tekne veya cisim ya da gurup halinde böyle tekneler ya da cisimler yedeklendiğinde bunlar : (i) Eğer genişlik 25 metreden az ise başta ya da başa yakın bir yerde her yön-den görünür bir beyaz fener ve kıçında ya da kıçına yakın bir yerde her yönden görünen bir beyaz fener gösterecek, ancak drakonlar pruvada ya da pruvaya yakm bir yerde böyle bir fener göstermek zorunda olmayacaklardır. (ii) Eğer genişlik 25 metre ya da daha fazla ise, bu durumda, genişliğin en uç noktalarında ya da yakın bir yerde her yönden görünür iki ilave beyaz fener gösterilecektir. (iii) Eğer uzunluk 100 metreden fazla ise (i) ve (ii) alt paragraflarda belirtilen fenerlere ilaveten aralanndaki mesafe 100 metreyi geçmemek üzere her yönden göriinür beyaz fenerler konulacaktır. (iv) Yedeklenen son tekne ya da cismin en kıçında ya da yakınında bir eşkenar dörtgen cismi gösterilecek ve yedekleme uzunluğu 200 metreyi geçiyorsa ilaveten bir eşkenar dörtgen şekli, baş tarafta uygulanabildiği kadar en iyi göriilen bir yerde gösterilecektir. (h) Yedekte çekilen bir tekne ya da cismin yeterli herhangi bir sebeple bu Kuralın (e) ya da (g) paragraflarında belirtilen fenerleri ya da şekilleri göstermesinin pratik olmayacağı yerlerde yedekte çekilen teknenin veya cismin aydınlatılması veya böyle bir tekne veya cismin varlığının gösterilmesi için olanağı bulunan, tüm tedbirler alınacaktır.
Kural 25 Üzerinde Yol Bulunan Yelkenli Tekneler ve Kürekli Tekneler (a) Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne : (i) Borda fenerlerini; (ii) Bir pupa fenerini, gösterecektir. (b) Boyu 20 metreden kısa olan bir yelkenli teknede bu kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler, en iyi görülebilecekleri yer olan direk başı veya direk başına yakın bir yerde ‘aşınacak olan bir fanus içinde birleşik bir halde bulunabilirler. (c) Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne bu kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerlere ek olarak, en iyi görülebilecekleri yer olan direk başı veya direk başına yakın bir yerde dikey bir doğnı üzerinde ufkun her tarafından görülür üstteki kırmızı alttaki yeşil olan iki fener taşıyabilirler. Ancak, bu fenerler, bu Kuralın (b) paragrafında müsaade edilen birleşik fanusla bir arada gösterilmeyecektir. (d) (i) Boyu 7 metreden kısa olan bir yelkenli tekne uygulayabildiği takdirde bu kuralın (a) veya (b) paragrafında belirtilen fenerleri gösterecektir, fakat gösteremezse çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir sürede gösterilmek üzere bir elektrikli cep fenerini veya beyaz ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri el altında hazır bulunduracaktır. (ii) Kürekli bir tekne bu Kurallarda yelkenli tekne için belinilen fenerleri gösterebilir. Bunu yapmadığı takdirde çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir siire içinde, gösterilmek üzere, bir elektrikli cep fenerini veya beyaz bir ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri el altmda hazır bulunduracaktır. (e) Yelkenle seyreden ve aynı zamanda makine ile de yiirütülen bir tekne baş tarafında ve ufkun her tarafından en iyi görülebilecek bir yerinde sivri ucu aşağı doğru olan bir koni gösterecektir. Kural 26 Balıkçı Tekneleri (a) Balıkçılıkla uğraşan bir tekne üzerinde yol bulunduğu veya demirli olduğu zamanlarda, sadece bu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekilleri gösterecektir. (b) Balıkçılık takımı olarak tarama ağları veya diğer takımları kullanarak su içinde sürükleme anlamına gelen trol çekme işiyle uğraşan bir tckne; (i) Üstteki yeşil alttaki beyaz renkte olan ve dikey bir doğru üzerinde bulu-nan ve ufkun her tarafından görülür iki fener veya dikey bir doğru uze-rinde ve biri diğerinin üstünde tepeleri birbirine bitişik iki koni gösterecektir. (ii) Ufkun her tarafından göriilen yeşil fenerin üstünde ve gerisinde bir silyon feneri gösterecek ve boyu 50 metreden kısa olan bir tckne böyle bir feneri göstermek zorunluluğunda olmayacak fakat isterse gösterebilecektir. (iii) Su üzerinde yol alırken bu paragrafta belirtilen fenerlere ek olarak borda fenerlerini ve bir pupa fenerini gösterecektir. (c) Trol çekmek dışında balıkçılıkla uğraşan bir tekne; (i) Üstteki kırmızı, alttaki beyaz renkte olan ve dikey bir doğru üzerinde bulunan, ufkun her tarafından görülür iki fcner veya dikey bir doğnıltuda ve biri diğerinin üstünde tepeleri birbirine bitiçik iki koni göstcrecektir. (ii) Denize döşedikleri takımlar tekncden yatay olarak 150 metreden daha açığa doğru uzandığı takdirde, takımlar doğrultusunda ufkun her tarafından görülür beyaz bir fener veya tepesi yukarı doğru olan bir koni şekli gösterecektir. (iii) Su üzerinde yol alırken, bu paragrafta belirtilcn fenerlerc ek olarak borda fenerlerini ve pupa fcnerini de gösterecektir. (d) Balıkçılıkla uğraşan diğer teknelerin çok yakınında bulunan ve balıkçılıkla uğraşan bir tekne, bu Kuralın Ek II’sinde tarif edilen ilave içaretleri kullanacaklardır. (e) Balıkçılıkla uğraşmadığı zaman bir tekne bu kuralda bclirtilen fener ve şekil-lcri göstcrmeyecek ve fakat ancak kendi boyundaki bir tekne için belirtilen fenerleri göstereccktir.
Kural 27 Kumanda Altında Bulunmayan veya Manevra Gücü Kısıtlı Olan Tekneler (a) Kumanda altında bulunmayan bir tekne : (i) En iyi görülebilecek yerde dikey bir doğru üzerinde ufkun her tarafından görülür iki kırnuzı fener; (ii) En iyi görülebilecekleri yerde, dikey bir doğru üzerinde iki küre veya benzeri şekilleri; (iii) Su üzerinde ilerlerken, bu paragrafta belirtilen fenerlere ek olarak, borda fenerleri ve bir pupa feneri gösterecektir. (b) Mayın temizleme faaaliyetleri ile uğraşan bir tekne dışında manevra gücü kısıtlı bir tekne : (i) En iyi görülebilecekleri bir yerde dikey bir doğru üzerinde her yönden görülür, üç fener gösterecektir. Bu fenerlerden en üstteki ve en alttaki kırmızı, ortadaki beyaz olacaktır. (ii) En iyi göriilebilecekleri bir yerde, dikey bir doğru üzerinde iiç şekil gösterecektir. Bu şekillerden en üstteki ve en alttaki küre, ortadaki eşkenar dörtgen şeklinde olacaktır. (iii) Su üzerinde ilerlerken alt paragraf (i) de belinilen fenerlere ek olarak, silyon ve borda fenerleri ile bir pupa fenerini gösterecektir. (iv) Demirli iken bu Kuralın (i) ve (ii) sayılı alt paragraflannda belirtilen fenerler veya şekillere ek olarak, 30 ncu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekli gösterecektir. (c) Rotasından saptınna gücü bulunmayan yedekleme işi ile uğraşan bir tekne, bu kuralın (b) (i) ve (ii) sayılı alt paragraflarında belirtilen fenerler veya şekillere ek olarak, 24(a) sayılı kuralda belirtilen fenerleri veya şekli gösterecektir. (d) Tarama veya sualtı işleri ile uğraşan bir tekne manevra yapabilme gücüniin kısıtlı olduğu zamanlarda, bu Kuralın alt paragraflar (b) (i), (ii) ve (iii) de belirtilen fenerler ve şekilleri gösterecek ve engel mevcut olduğu zamanlarda da bunlara ek olarak : (i) Engelin bulunduğu tarafı işaret etmek üzere dikey bir doğru üzerinde her yönden göriinür iki kırmızı fener veya iki küre; (ii) Diğer teknenin geçebileceği tarafı işaret etmek üzere, dikey bir doğru üzerinde her yönden görünür iki yeşil fener veya iki eşkenar dörtgen. (iii) Demirli iken Kural 30’da belirtilen fenerler ya da şekiller yerine bu paragrafta belirtilen fenerler ya da şekilleri gösterecektir. (e) Dalgıç işleri ile uğraşan bir tekne bu Kuralın (d) paragrafında belirtilen fener-leri ve şekilleri göstermesi pratik olmadığı hallerde aşağıdakiler gösterilecektir. (i) Dikey bir hat üzerinde her yönden görünür iiç fener teknenin en iyi göriilen bir yerinde gösterilecektir. Bu fenerlerin en üst ve alttaki kırmızı, ortada bulunan ise beyaz olacaktır. (ii) Uluslararası kodunun “A” flamasının yüksekliği 1 metreden az olmayan bükülmez sağlam bir eşi gösterilecektir. Bu flamanın her yönden görülebilmesi için tüm önlemler alınacaktır.
(0 Mayın temizleme işleri ile uğraşan bir tekne, 23 sayılı Kural’da kuvvetle yürütiilen bir tekne için belirtilen fenerlere ya da demirli bulunan tekneler için Kural 30’da belirtilen fenerler ya da şekile ek olarak her yönden görünür üç yeşil fener ya da üç kiire gösterecektir. Bu fenerlerden ya da şekillerden biri pruva direği başı yakınında ve pruva dıreği sereni cundalannda birer adet gösterilecektir. Bu fenerler ve şekiller diğer gemi için, mayın temizleyen gemiye 1000 metreden daha fazla yaklaşmanın tehlikeli olacağını gösterir. (g) Dalgıç içlerinde çalışanlar hariç olmak üzerc, boylan 12 metreden kiiçük olan tekne-lerden bu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermeleri istenmeyecektir. (h) Bu kuralda belirtilen işaretler tehlikede olan ve yardım isteyen teknelerin işa-retleri değildir. Bu işaretler, bu Kuralların IV’üncii Ek’inde bulunmaktadırlar. Kural 28 Su Çekimleri Nedeniyle Seyirleri Kısıtlı Olan Tekneler Su çekimleri nedeniyle seyirleri kısıtlı olan tekneler 23 sayılı Kuralda kuvvetle yürütülen tekneler için belirtilen fenerlere ek olarak, en iyi görülebilecek bir yerde, ufkun her tarafından görülen ve dikey bir doğru üzerinde bulunan üç kırmızı fener veya bir silindir gösterebilir. Kural 29 Kılavuz Tekneleri (a) Kılavuzluk görevi ile uğraşan bir tekne : (i) Direk başı veya direk baçına yakın bir yerde ufkun her tarafından görülen ve dikey bir doğru iizerinde üstteki beyaz alttaki de kırmızı olan iki fener, (ii) Seyir halinde oiduğu zaman bunlara ek olarak, borda fenerleri ile bir pupa feneri, (iii) Demirde iken alt paragraf (i) de belirtilen fenerlere ek olarak Kural 30’da demirde bulunan tekneler için belirtilen fener, fenerler ya da şekiller, gösterilecektir. (b) Bir kılavuz teknesi kılavuzluk görevi ile uğraşmadığı zaman kendi boyundaki benzeri bir tekne için belirtilcn fenerler veya şekilleri gösterecektir.
Kural 30 Demirli ve Karaya Oturmuş Tekneler (a) Demirli olan bir tekne en iyi görülebilecek bir yerinde : (i) Baç tarafında, ufkun her tarafından görülcn bir beyaz fencr veya bir küre; (ii) Kıç veya kıç tarafa yakın bir yerinde ve alt paragraf (i) de belirtilen fe-nerdcn daha az yükseklikte ufkun her tarafından görülen bır beyaz fener, gösterecektir. (b) Boyu 50 metreden daha kısa olan bir tekne bu kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler yerine en iyi görülebilecek bir yerinde ufkun her tarafından görülen bir beyaz fener gösterebilir. (c) Demirli bir tekne isterse ve boyu 100 metre ve daha uzun olan bir tekne zorunlu olarak güvertelerini. sağlanabilcn i^ vcya buna cy\ ışıklarla uydınlatacaklardır. (d) Karaya oturan bir tekne bu kuralın (a) veya (b) paragraflarında belirtilen fenerleri gösterecek ve bunlara ek olarak, en iyi görülebilecek yerlerinde, (i) Dikey bir doğru üzerinde, ufkun her tarafından görülen iki kınnızı fener; (ii) Dikey bir doğru üzerinde üç küre, gösterecektir. (e) Boyu 7 metreden kısa olan ve dar bir kanal veya geçit içinde veya demir yerinde ve diğer teknelerin normal olarak seyir yaptığı alanlarda veya bunlara yakın yerlerde olmamak üzere demirlemiş olan bir tekneden bu Kuralın (a) ve (b) paragraflannda belirtilen fenerleri ve çekilleri göstermesi istenmeyecektir. (f) Boyu 12 metreden küçük olan bir tekne karaya oturduğu zaman bu Kuralın (d) (i) ve (ii) alt paragraflannda belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermesi istenmeyecektir. Kural 31 Deniz Uçakları Bir deniz uçağı için, bu bölümdeki kurallarda belirtilen özellikler veya pozisyonlardaki fenerlerin ve şekillerin konulmasının mümkün olmaması halinde, bu özellikler ve pozisyonlardaki fenerler ve şekillere mümkün olduğu kadar yakın olan fenerleri ve şekilleri gösterecektir.
BÖLÜM D- SES VE IŞIK İŞARETLERİ
Kural 32 Tammlamalar (a) “Düdük” sözcüğü belirtilen düdük seslerini meydana getirme gücünde olan ve bu Kurallann III sayılı Ek’i niteliklerine uyan herhangi bir sesle işaret verme aleti anlamına gelecektir. (b) “Kısa düdük” deyimi: Bir saniye siireli bir düdük sesi anlamına gelecektir. (c) “Uzun düdük” deyimi: 4 – 6 saniye süreli bir düdük sesi anlamına gelecektir.
Kural 33 Ses İşaretleri için Aletler (a) Boylan 12 metre veya daha uzun olan teknede bir düdük ve bir kampana ve boyu 100 metre veya daha uzun olan teknede bunlara ek olarak bir gong bulunacak ve bu gongun tonu ve sesi kampananınki ile kanştırılmayacak şekilde olacaktır. Düdük, kampana ve gong bu kurallann III sayılı Ek’indeki niteliklerine uyacaktır. Belirtilen ses işaretlerinin elle verilmesine her zaman olanak bulunması şartıyla, kampana veya gong veya her ikisinin yerine aynı ses niteliğine sahip olan diğer bir alet konulabilir. (b) Boylan 12 metreden daha kısa olan tekneler bu kuralın (a) paragrafında belirtilen ses ile işaret veren aletleri taşıma zorunluğunda olmayacaklardır. Böyle bir aleti bulunmayan bir teknede yeterli ses işareti verebilecek başka bir alet bulundurulacaktır.
Kural 34 Manevra ve Uyarma İşaretleri (a) Kuvvetle yüriitiilen ve seyir halinde bulunan bir tekne diğerini gördüğü zaman, bu kurallar uyarınca manevra yaptığında düdüğii ile aşağıdaki işaretleri vererek bu manevrasını belli edecektir. – Bir kısa düdük “Rotamı sancağa doğnı değiştiriyorum”. – Iki kısa düdük “Rotamı iskeleye doğru değiştiriyonım”. – Üç kısa düdük “Tornistan çalıştınyorum” anlamına gelecektir. (b) Herhangi bir tekne bu kuralın (a) paragrafında belirtilen düdük işaretlerine ek olarak, manevra esnasında uygun bir surette tekrarlanacak olan ışıklı bir işaret de gösterebilir. (i) Bu ışıklı işaretler aşağıda yazılı olduğu gibi yorumlanacaktır : – Bir çakar “Rotamı sancağa değiştiriyorum”. – îki çakar “Rotamı iskeleye değiştiriyorum”. – Üç çakar “Tornistan çalıştırıyorum” anlamına gelecektir. (ii) Her çakar, yaklaşık olarak bir saniye, iki çakar arasındaki siire yaklaşık olarak bir saniye siirecektir. Birbiri ardından verilecek işaretler arasındaki siire 10 saniyeden az olmayacaktır. (iii) Var ise bu işaret için kııllanılacak olan ışık, her yönden görünür beyaz bir ışık olacak ve en azından 5 milden görülecek ve bu kurallara Ek 1 hükümlerine uyacaktır. (c) Dar bir kanal vcya geçitte birbirini gören teknelerden : (i) 9 (e) (i) sayılı kurala uyarak diğerine yetişip geçme niyetinde olan bir tekne düdükle aşağıdaki işaretleri vererek niyetini bildirecektir : – İki uzun düdüğü takipeden bir kısa düdük : “Senin sancak tarafından yetişip geçmek niyetindeyim” – Iki uzun dıidüğü takipcden iki kısa düdük : “Senin iskele tarafından yetişip geçmek niyetindcyim” anlamına gelecektir. (ii) Yetişilip geçilecek olan bir tekne 9 (e) (i) sayılı kurala uyarak hareket ediyorsa, mutabakatını aşağıda yazılı işaret düdüğü ilc vererek yetişen gemiye bildirecektir : – Bir uzun, bir kısa, bir uzun vc bir kısa sırasıyla verilecek düdük işareti. (d) Birbirini gören iki teknenin birbirine yaklaşması ve bu teknelerden birini diğerinin niyetini ve hareketlerini anlayamaması veya çatışmayı önlemek üzere yeteri kadar harekete geçtiğinden tereddüde düşmesi halinde, tereddüde düşen tekne düdüğü ile derhal en azından beş kısu ve seri işaret vererek böyle bir tereddüt içinde olduğunu gösterecektir. Böyle bir işaret en azından beş kısa ve seri çakmalar şeklinde bir ışık işareti ile kuvvetlendirilebilir. (e) Araya giren bir engel sebebiyle diğer teknelerin görülmesine olanak bulunmayan bir kanal veya geçidin dönüş yerine yaklaşan bir tekne uzun bir düdük çalacaktır. Dönüş yerinin öbür tarafında veya aradaki engelin arkasında olan ve düdüğün duyulabileceği mesafede bulunan herhangi bir yaklaşan tekne de uzun bir düdükle bu işarete cevap verecektir. (0 Bir teknede aralarmdaki mesafe 100 metreden fazla olan birden çok düdük mevcut olduğu takdirde manevra ve uyarma işaretleri sadece bir düdükle verilpcektir. Kural 35 Kısıtlı Görüş Hallerinde Verilecek Ses İşaretleri Görüş şartları kısıtlı olan bir alan içinde veya yakınında, gece veya gündüz, bu Kuralda belirtilen işaretler aşağıda yazılı olduğu gibi kullanılacaklardır : (a) Üzerinde yol bulunan kuvvetle yürütülen bir tekne iki dakikadan fazla olmayan aralıklarla bir uzun düdük çalacaktır. (b) Yolda olan fakat durup su üzerinde ilerlemeyen, kuvvetle yürütülen bir tekne iki dakikadan fazla olmayan aralıklarla birbiri ardından iki uzun düdük çalacak ve bu iki düdük arasında da yaklaşık iki saniyelik süre bulunacaktır. (c) Kumanda altında bulunmayan, manevra yapma gücii kısıtlı olan, su çekimi nedeniyle kısıtlı olan, yelkenli tekne balıkçılıkla uğraşan diğer bir tekneyi çekerek veya yedekleme işi ile uğraşan bir teknu, bu kuralın (a) veya (b) paragraflannda belirtilen işaretler yerine aralarında iki dakikadan fazla bir süre olmayan aralıklarla üç düdüğü birbiri ardından çalacak ve bu iiç düdiikten birisi uzun olacak ve bunu iki kısa düdiik takip edecektir. (d) Balıkçılıkla uğraşan bir tekne demirde iken ve demirde işini yaparken manevrası kısıtlı olan bir tekne bu Kuralın (g) paragrafında belirtilen işaretler yerine bu Kuralın (c) paragrafında belirtilen ses işaretini verecektir. (e) Bir tekne veya birden fazla tekne yedekleniyorsa, yedeklenen son tekne eğer içinde adam varsa aralarında iki dakikadan fazla bir süre olmayan aralıklarla 4 düdüğü birbiri ardından çalacak ve bu dört diidükten biri uzun olacak ve bunu üç kısa düdük takibedecektir. Eğer mümkün olursa bu işaret, yedekleyen teknenin verdiği işaretten hemen sonra verilecektir. (0 İterek yedekleyen bir tekne ile bunun öniinde ileri itilerek yedeklenen bir teknenin birleşik bir birim teşkil etmek üzere birbirine sıkıca bağlandıklan durumda bunlar kuvvetle yürütülen bir tekne gibi sayılacak ve bu kuralın (a) veya (b) paragraflannda belirtilen işaretleri göstereceklerdir. (g) Demirli olan bir tekne bir dakikadan daha uzun olmayan aralıklarla, seri bir şekilde ve yaklaşık olarak beş saniye süre ile bir kampana çalacaktır. Boyları 100 metre veya daha uzun olan teknelerde kampana teknenin baş tarafından ses verecek ve kampananın çalınmasından hemen sonra teknenin kıç tarafından bir gong yaklaçık olarak, beş saniye süre ile ses verecektir. Demirli olan bir tekne ek olarak, yaklaşan bir tekneye bulunduğu yeri ve çatışma olasılığını ihtar etmek iizere, bir kısa bir uzun ve yine bir kısa olmak üzere birbiri ardından üç düdük çalabilir. (h) Karaya oturan bir tekne bu kuralın (g) paragrafında belirtilen kampana işaretini, gerekiyorsa gong işaretini verecek, buna ek olarak; kampanasıru çalmaya başlamadan hemen önce ve kampana çalınması bittikten hemen sonra kampanasına üç ayrı ve belirgin darbeli vuruşlar yapacaktır. Karaya oturan bir tekne ek olarak, uygun düdük işareti de verebilir. (i) Boyu 12 metreden daha kısa olan bir tekne yukarda belirlenen işaretleri vermek zorunluluğunda olmayacak, vermediği takdirde, aralarında iki dakikadan fazla süre bulunmayan diğer bir yeterli ses işareti verecektir. (j) Kılavuzluk görevi ile uğraşan bir kılavuz teknesi bu kuralın (a) (b) veya (g) paragraflarında belirtilen ses işaretlerine ek olarak, dört kısa düdükten oluşan bir tanınma işareti verebilir. Kural 36 Dikkat Çekme Işaretleri Gerekli olduğu takdirde herhangi bir tekne bu Kurallarda verilmesi istenen işaretlerle kanştınlmamak üzere, diğer bir teknenin dikkatini çekmek için ışık ve ses işaretleri verebilir veya herhangi bir tekneyi güç duruma düşürmemek iizere projektörünü tehlike yönüne doğru çevirebilir. Diğer bir geminin dikkatini çekmek için kullanılan herhangi bir ışık, herhangi bir seyir yardımcısının yanlış anlaşılmasına neden olmayacaktır. Bu Kuralın amacına uygun olarak yüksek şiddette fasılalı ya da döner ışıklann kullanılmasından kaçınılacaktır.
Kural 37 Tehlike İşaretleri Tehlike içinde bulunan ve yardım isteyen bir tekne bu tüziiğün IV sayılı Ek’inde tarifedilen işaretleri kullanacak veya gösterecektir.
BÖLÜM E-İSTİSNALAR
Kural 38 İstisnalar 1960 Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Kurallan gereklerine uyması şartıyla, bu Kuralların yürürlüğe girdiği tarihte omurgası atılmış olan veya inşa durumu buna benzer bir halde bulunan bir tekne (veya bir sınıf tekneler) aşağıda yazılı olduğu şekilde bu kurallara uymaktan istisna edilebilirler. (a) Bu tüzüğün yüriirlüğe gireceği tarihten sonra geçecek dört yıl sonuna kadar 22 nci Kuralda belirtilen mesafeleriyle beraber belirtilen fenerlerin yerlerine konulmasmdan, (b) Bu tüzüğün yüriirlüğe gireceği tarihten sonra geçecek dört yıl sonuna kadar, Bu tüzüğün 1 sayılı Ek’inin 7 nci kısmında renk nitelikleri belirtilen fenerlerin yerlerine konulmasından, (c) İngiliz Kraliyet sisteminden metrik birim sistemine dönülmesi ve ölçü rakamlarını, yuvarlak bir hale getirilmesi sonucu olarak, fenerlerin yeniden yerleştirilmesinden sürekli,
(d) (i) Bu tüzüğün Ek 1 3(a) kısmında belirtilenlerin sonucu olarak boylan 150 metreden daha kısa olan teknelerin siiyon fenerlerinin yeniden yerleştirilmesinden sürekli, (ii) Bu tüzüğ&uum |