11.03.1997- KILAVUZLUK HİZMETLERİ İÇİN, DÜNYANIN HER YERİNDE, BİR BÖLGEDE BİR TANE KILAVUZLUK TEŞKİLATINA İZİN VERİLMEKTEDİR- Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği Yazısı

TÜRK KILAVUZ KAPTANLAR DERNEĞİ

Sayı:07                                                                                                                                    11.03.1997

Konu : Kılavuzluk hizmetleri için, dünyanın her yerinde, bir bölgede bir tane kılavuzluk teşkilatına izin verilmektedir

T. C
BAŞBAKANLIK
DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI

Sayın Müsteşarımız,

Derneğimiz, Türkiye’deki kılavuzluk hizmetleri yapısındaki aksaklıkları, eksiklikleri ortaya koyan ve dünyadan örnekler vererek hizmetlerin nasıl iyileştirilebileceğini gösteren yazı ve raporlarını bugüne kadar Sayın Müsteşarlığınıza ve ilgili tüm kuruluşlara göndermiştir.

Daha önceki yazı ve raporlarımızda da belirttiğimiz gibi dünyanın her yerinde ve girmek istediğimiz Avrupa Birliği ülkelerinin hepsinde kılavuzluk hizmetlerinin ortak ve değişmez birkaç özelliği vardır.

Bu özelliklerden en başta gelen ve temel olanı şudur:

“Devlet, Liman (Körfez, boğaz, nehir) gibi sınırları belli bir bölgede yalnızca bir Kılavuzluk Teşkilatına yetki ve izin verir.’

Bunun yüzlerce yıllık tecrübelere dayanan birçok sebebi vardır. Bunları kısaca şöyle özetleyebiliriz:

1) Kılavuzluk hizmetleri, düzenli, hızlı, koordineli verilmesi gereken yarı kamusal nitelikli bir hizmet olduğundan bir bölgede birden çok kılavuzluk teşkilatına izin verildiğinde, düzen ve koordinasyonun bozulduğu, karışıklıkların olduğu ve devlet otoritesinin sarsıldığı görülmüştür.

2) Yine bir bölgede birden fazla kılavuzluk teşkilatına izin verildiğinde, şirketlerin birbirleriyle ücret düşürerek girdikleri rekabet sonucunda hizmet kalitesinin düştüğü, yatırımların durduğu / yapılmadığı ve standart altı personel çalıştırıldığından kazaların ortaya çıktığı görülmüştür.

3) Bir kılavuzluk şirketinin yanaştırdığı bir geminin daha sonra oradan kalkıp, aynı
Liman sınırları içinde fakat diğer kılavuzluk şirketinin hizmet verdiği bir tesis iskelesine gitmek istemesi durumunda, gemiyi kimin kılavuzlayacağı konusunda büyük problemler çıkmış, rakip iki şirketin birbirlerine kurşun sıklığı olaylar yaşanmış, hizmetler aksamış, devlet otoritesi sarsılmıştır.

4) Kılavuzluk mesleğinin var oluş nedeni, gemilerin, tesislerin ve çevrenin mal ve can emniyetini sağlamaktır. Dolayısıyla emniyetli olmayan işleri yapamazlar. Ancak, bir bölgede iki kılavuzluk şirketi olduğunda, çok şiddetli bir fırtınada, akıntıda, koyu bir siste manevra yapılması sakıncalıyken ya da geminin draftı yanaşacağı iskeleye göre çok olduğunda şayet yanaştırılırsa geminin oturacağı baştan belli iken bile, iki kılavuzluk şirketinin birbiriyle rekabet etmesi sonucu, işi öbürüne kaptırmamak için, yapılmaması gereken tehlikeli işleri yaptıkları ve kazalar olduğu görülmüştür.

Yukarıda verdiğimiz örnekleri daha çoğaltabiliriz, ama bu örneklerin bile, bir bölgede birden fazla kılavuzluk teşkilatına neden izin verilemeyeceğini yeterince açıkladığı kanaatindeyiz. Esasen, dünyadaki tüm ülkeler yüzyıl kadar öncesine dayanan tecrübeler sonucunda bu sonuca ulaşmıştır. Türkiye’ de, Gemlik Körfezi’nde bundan 5-6 yıl önce, iki özel kılavuzluk şirketine izin verilmesi sonucunda ortaya çıkan ve birbirlerini kurşunlamaya kadar varan olaylar da zaten ortadadır.

Son zamanlarda bir bölgede ikinci bir kılavuzluk şirketi olarak hizmet vermek üzere başvuruda bulunulduğunu duyduğumuz için yazmak zorunda kaldığımız bu hususların, esasen Sayın Müsteşarlığınızca da bilindiğine ve dünyadaki uygulamalara ters bir işlem yapılmayacağına inanıyor ve güveniyoruz.

Saygılarımızla

Türk Kılavuz Kaplanlar Derneği
Yönetim Kurulu Adına
Aykut Erol

EK’ ler:
1)27/03/1996 tarihli raporumuzdan bir sayfa
2) 21/11/1996 tarihli yazımız
3) Almanya’ da her bir kılavuzluk bölgesinde
bir kılavuzluk teşkilatı olduğunu gösteren harita